Is goud gestold angstzweet?

Een goed stuk van huizenmarkt-zeepbel om goed over goud na te denken.

Goud is de veilige haven. Dat is in elk geval wat de goudlobby ons graag wil laten geloven. De World Gold Council, een club van goudmijnen, roept al jaren dat goud de perfecte belegging is. Waardevast, veilig en niet manipuleerbaar. Papiergeld wordt waardeloos als centrale banken te veel gaan drukken, bankrekeningen verdwijnen als de bank omvalt en aandelen worden waardeloos bij failissement. Goud heeft daar geen last van. En als het echt eng wordt graaf je een klein gat in de tuin en is je vermogen goed verstopt.

Goud is goed beschouwd een behoorlijk nutteloos metaal. Het is zacht en zwaar en heeft daardoor niet veel praktisch nut. Het roest niet, dat is een positieve kant van goud. Daarom is goud handig om een holle kies mee te vullen – hoewel daar tegenwoordig ook moderne materialen voor zijn. Het geleidt elektriciteit goed (maar niet zo goed als zilver), dus voor zeer hoogwaardige elektronische toepassingen komt goud soms van pas.

Verder reflecteert goud zichtbaar en infrarood licht goed. Het wordt daarom wel als beschermlaagje op ruimtehelmen aangebracht. Om dezelfde reden worden satellieten soms beschermd met een zeer dun laagje goud.

Veel ander nut heeft het niet. Zelfs voor het maken van draagbare juwelen is goud niet echt geschikt. Het metaal is eigenlijk te zacht om er in pure vorm juwelen van te maken. Gouden juwelen bestaan dan ook meestal uit een legering van goud en bijvoorbeeld zilver of koper.

Waarom is dan toch zoveel vraag naar? Het antwoord is dat de goudmarkt zich voedt met de angst van beleggers. De beste eigenschap van goud is dat het er bijna niet is. Al het goud dat in de afgelopen duizenden jaren boven de grond is gehaald, is bij elkaar niet meer dan een kubus van pakweg 20 meter hoog, breed en diep. Goud is zeer schaars. En goed houdbaar. Dat is precies de combinatie waar bange mensen naar op zoek zijn. Je kunt er heel goed niets mee doen. Je kunt het wegstoppen en wachten op betere tijden.

Daarom is goud de economische dood. Vermogen dat in goud zit kan niet worden gebruikt om te investeren, om te ondernemen, of om te genieten. Het is morsdood kapitaal waar niemand iets aan heeft. Waardeloos.

Of toch niet?