Analyse: zijn aandelen spotgoedkoop?

Een goede analyse van Hans de Geus bij rtl-z over aandelen en obligaties.

Het is zover: het dividendrendement op Dow Jones aandelen is hoger dan dat op Amerikaanse staatsleningen. Hans de Geus over de consequenties.

Aandelen
Net als bij een lening, kun je ook van aandelen de "rente" bepalen: door de jaarlijkse uitkering (dividend) te delen op de prijs, de koers van het aandeel. Je krijgt dan het dividendrendement. Als de prijs van aandelen daalt, zoals de laatste 10 jaar gebeurd is, en dividenden blijven op peil, dan stijgt dus het dividendrendement op een aandeel. De laatste tijd neigen de dividenden, met de bedrijfswinsten, zelfs weer omhoog. Mensen die denken dat de wereld niet in elkaar stort, die vinden aandelen dus nu "goedkoop" (dat is een andere manier om te zeggen dat het rendement hoog is).

Obligaties
Obligaties, zo is inmiddels genoegzaam bekend, maken een tegenovergestelde beweging door. De jaarlijkse uitkering (coupon) wordt steeds lager, terwijl ze nog steeds rond een koers van 100% worden uitgegeven (net als in de jaren '80, toen de cuopon 13% was). Langerlopende leningen, met een hogere coupon uit het verleden, die noteren ver boven de 100; de marktprijs trekt daarmee het rendement naar de lage niveaus van recent uitgegeven leningen.


Lage rente
Wat is de economische justificatie van die lage rentes? Daarover verschilt men van mening, maar vaak genoemd worden: een lage inflatieverwachting (c.q. deflatievrees); weinig vraag naar geld bij bedrijven, en veel aanbod van geld vanuit de centrale bank, dat de gewone banken dan maar in staatslenignen stoppen om er nog iets op te vedienen. Bedrijven willen het geld niet, omdat ze te weinig vertrouwen hebben om machines te kopen, en burgers zijn bang voor de toekomst en gaan massaal sparen.

Correlatie
Normaalgesproken ligt het rendement van staatsleningen ruim boven dat van aandelen. De laatst, immers, dragen meer snoepjes met zich dan alleen rendement, t.w. ingehouden winst, die als waarde in het bedrijf behouden blijft, en misschien nog wel meer, namelijk een hogere toekomstige winst. Dat zie je goed bij groeiaandelen, die een heel laag dividendrendement hebben (kan zelfs 0% zijn), maar veel verwachting.

Niet normaal
Echter, op dit moment ligt bij veel aandelen en indices het dividendrendement boven dat van aandelen. Dat kan twee dingen betekenen: heel kort door de bocht:
1) Aandelen zijn spotgoedkoop. Ze zijn koopwaardig omdat hun 'rente' hoger is dan obligaties, en omdat je koerswinst kunt pakken als de situatie normaliseert
2) Er is bijzonder slecht weer op komst, in de vorm van bijvoorbeeld een tweede recessie, waardoor bedrijfswinsten inzakken en dividenden misschien wel verlaagd moeten worden. De kans is groot dat er dan ook deflatie optreedt, waardoor obligaties juist in koers kunnen stijgen, en rentes nog veel lager gaan dan de 3% nu in de VS of de 2,45% in Nederland. Kijk maar naar Japan: daar handelt 10 jaars staatspapier rond de 1%.

Wie heeft gelijk?
Kortom, de huidige situatie is óf een enorme koopkans, óf het is gewoon een teken dat beleggers behoorlijk nerveus zijn over het herstel en het langere termijn groeipotentieel van de economie. Markten overdrijven vaak, maar helaas is in het verleden gebleken dat ze het op langere termijn toch vaak goed hebben.

Pensioen
Wat dat betekent voor de pensioenen moge duidelijk zijn. Er zijn mensen en hoogleraren die roepen dat de huidige situatie een anomalie is, en rentes vanzelf snel wel weer omhoog gaan. Dat zou kunnen. Het kan ook niet gebeuren. De vraag is het de taak van pensioenfondsen is om daar met uw geld een gok op te nemen of....