Straf voor verlengen hypotheek moet van tafel

Een geweldig bericht voor huiseigenaren. De rente voor verlening van de hypotheek moet gelijk zijn als bij de afsluiting.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) opent de jacht op banken en verzekeraars die bestaande hypotheekklanten benadelen. Voor het einde van dit jaar moeten de instellingen hebben aangegeven hoe zij de ongelijke behandeling van oude versus nieuwe klanten gelijk gaan trekken.

'Klanten die al een hypotheek bij een financiële instelling hebben, betalen bij verlenging van de rentetermijn vaak een hogere rente dan nieuwe klanten', zegt Hanzo van Beusekom, hoofd toezichtgroep financiële ondernemingen van de AFM. 'Aan die zogenoemde prolongatie-opslag willen wij een einde maken. Het past niet in de belofte van financiële instellingen het klantbelang weer centraal te zullen stellen.'

Van hypotheek wisselen

Volgens Van Beusekom hanteren banken in vergelijking met nieuwe klanten een opslag van 0,2 tot 0,4 procentpunt voor klanten die na de eerste vijf- of tienjarige rentetermijn weer een renteafspraak moeten maken met hun bank. 'Die loyaliteitstoeslag heeft alles te maken met het feit dat het moeilijk is om met een hypotheek van bank te wisselen. De kosten daarvoor zijn hoog. De markt functioneert dus niet goed en daarom moet dat anders.'

Klanten die na de eerste rentetermijn ontevreden zijn over het renteaanbod, en met hun hypotheek willen switchen van bank, lopen al snel aan tegen kosten tussen de 1% en 2% van de hoofdsom. Bij een hypotheek van euro 250.000 gaat het dan om euro 2500 tot euro 5000.

'Het duurt even voordat dit met een lagere rente is gecompenseerd. Nog afgezien van de rompslomp die gepaard gaat met een switch', zegt Edmond Hilhorst van Independer.nl.

Verandering bij banken

De druk van de AFM heeft dit jaar wel geleid tot een verandering bij een aantal banken. ING en ABN Amro zeggen beide geen prolongatie-opslag meer te hanteren. 'De rente voor nieuwe en bestaande klanten is gelijk. Dat is voor klanten ook te controleren omdat de tarieven worden gepubliceerd', zegt een woordvoerder van ING. In individuele adviesgesprekken wordt volgens hem hier niet van afgeweken.

Ook de Rabobank zegt in een reactie geen rente-opslag te hanteren bij verlenging van de hypotheek. 'Voor nieuwe verstrekkingen en voor verlengingen geldt hetzelfde uitgangstarief', aldus een woordvoerder. 'Dat gaat ook op voor alle lokale banken.'

Maar niet alle banken

Senior onderzoeker Lidy Groenewoud van onderzoeksbureau Moneyview plaatst een kanttekening. 'Het is inderdaad zo dat een aantal grootbanken zegt de structurele verlengingsopslag dit jaar te hebben geschrapt', zegt zij, maar volgens haar hanteert een aantal banken nog steeds standaard een prolongatie-opslag, waaronder Allianz MNF, Hypodomus, Reaal Combi Voordeel en het Philips Pensioenfonds.

Bovendien geldt het afschaffen van de structurele verlengingsopslag alleen voor de standaardhypotheken. Groenewoud: 'Banken geven nog allerlei rentekortingen op producten met zogenaamde modulaire rente.' Als voorbeeld noemt zij de ING VoordeelPlus-hypotheek en SNS Budget Hypotheek Aflosvrij. Bij beide hypotheekvormen kunnen klanten extra's laten vallen in ruil voor een lagere rente, bijvoorbeeld het laten vervallen van boetevrije aflossing bij verkoop van een woning. Het schrappen van een paar extra's kan snel een voordeel van 0,4 procentpunt op de hypotheekrente betekenen. 'Sommige van deze renteopties komen bij een nieuwe rentevaste periode te vervallen, waardoor er feitelijk alsnog sprake is van een opslag bij voortzetting.'

Grijs gebied

Daarnaast verlenen sommige aanbieders een korting bij aanvang op een nieuwbouwwoning. Die kortingen komen ook te vervallen na de eerste rentetermijn. Als het aan Edmond Hilhorst van Independer ligt, komt ook aan dit soort kortingen een einde. 'Het zou goed zijn als de AFM hier tegen zou optreden.'

Voor de AFM zijn deze commerciële acties een grijs gebied. 'Er mag in ieder geval geen enkel misverstand over bestaan dat kortingen aflopen na het vervallen van de eerste rentetermijn. Het moet supertransparant zijn. Dat is een eerste vereiste', zegt Van Beusekom.

Voor hem is er nog een andere overweging. Hoewel Van Beusekom de banken enige commerciële ruimte niet ontzegt, blijft het voor hem de vraag of banken met deze kortingen uiteindelijk het klantbelang wel dienen. 'Of blijven ze creatief gebruik maken van het feit dat het moeilijk switchen is van bank?'

bron: FD